طولاني شدن نوبت جراحي در برخي بيمارستان‌هاي دولتي باعث شده عده‌اي از اين موضوع سوءاستفاده كنند و با دريافت مبالغي از بيمار، نوبت جراحي‌اش را جلوتر بيندازند؛ معضلي كه مراجعان بيمارستاني از آن به‌عنوان پول چاي نام مي‌برند.
به‌دنبال تغيير شيوه زندگي مردم در جوامع امروزي شاهد افزايش بيماري‌هاي غيرواگير چون بيماري‌هاي قلبي – عروقي و سرطان‌ها هستيم. اين موضوع علاوه بر اينكه هزينه‌هاي جبران‌ناپذيري براي سلامت افراد در پي دارد باعث شده هزينه‌هاي درمان نيز افزايش چشمگيري پيدا كند و درنتيجه، آن دسته از بيماراني كه تمكن مالي ندارند مجبور مي‌شوند درمان بيماري خود را در بخش دولتي دنبال كنند تا هزينه كمتري بپردازند.
گزارش‌ها و آمارهاي وزارت بهداشت نشان مي‌دهد كه حدود 80 درصد از موارد بستري بيماران در بيمارستان‌هاي دولتي انجام مي‌شود. درواقع با توجه به اين آمار بالا از ميزان بستري در بخش دولتي، مي‌توان نتيجه گرفت كه روند انجام اعمال جراحي برخي بيماري‌هاي سخت و دشوار، به‌كندي و همراه با نوبت‌هاي تقريبا طولاني انجام شود؛
به‌طوري‌كه بيشترين مراجعات بيماران نيازمند عمل جراحي سر و گردن و گوش و حلق و بيني مربوط به بيمارستان اميراعلم است. گزارش‌ها نشان مي‌دهد نوبت عمل جراحي در اين بيمارستان كه قدمت ساخت آن به 95 سال قبل باز مي‌گردد، بعضا تا چند ماه طول مي‌كشد.
به گفته رئيس بيمارستان اميراعلم، خيل عظيمي از بيماران از اقصي نقاط كشور به اين بيمارستان مي‌آيند و در نتيجه شاهد نوبت‌هاي بعضا طولاني براي اعمال جراحي هستيم.
روند رو به افزايش بيماري‌هاي قلبي - عروقي و سرطان‌ها، يكي از علل اصلي مراجعات زياد به بيمارستان‌هاي دولتي است، زيرا انجام اعمال جراحي مربوط به قلب و عروق در بخش خصوصي، هزينه سنگيني دارد كه در نتيجه آن، اغلب بيماراني كه تمكن مالي ندارند ناچار مي‌شوند از خدماتي كه در بيمارستان‌هاي دولتي ارائه مي‌شود استفاده كنند. همين موضوع باعث طولاني‌تر شدن نوبت جراحي شده است.
دكتر محمدمهدي قيامت، رئيس انجمن بي‌هوشي و مراقبت‌هاي ويژه ايران، موضوع فروش نوبت جراحي در برخي بيمارستانها و همچنين جلو انداختن نوبت ويزيت پزشكان متخصص و فوق‌تخصص توسط منشي مطب‌ها را تأييد مي‌كند و مي‌گويد: بحث زيرميزي بلايي است كه سلامت جامعه پزشكي را تهديد مي‌كند و متأسفانه در حال تبديل شدن به عرف است.
به تازگي نيز دكتر مرضيه وحيد دستجردي، وزير بهداشت در مواجهه با چنين رفتارهاي غيراخلاقي در بخش سلامت كشور، خواستار برخورد شديد با اين قبيل رفتارها شده و عنوان كرده كه براي مقابله با پديده زشت فروش نوبت جراحي، امسال نوبت رساني در بيمارستان‌هاي دولتي به روز مي‌شود.
البته دستجردي موضوع فروش نوبت جراحي در بيمارستان‌هاي دولتي را تاييد نمي‌كند ولي در عين حال تاكيد مي‌كند كه فروش نوبت بيمارستاني صددرصد خلاف قانون است و بايد به‌شدت با آن برخورد شود.
دكتر سيدحسن امامي رضوي، معاون درمان وزارت بهداشت ادعا مي‌كند كه نوبت جراحي در بيمارستان‌هاي دولتي تقريبا وجود ندارد. البته او از برخورد جدي با موضوع فروش نوبت جراحي در مراكز درماني دولتي درصورت ارائه گزارش، خبر مي‌دهد و مي‌گويد: نوبت جراحي در مراكز درماني تقريبا به روز شده و كمتر جراحي‌اي است كه نياز به نوبت طولاني داشته باشد.
آنچه مسلم است، مسئولان وزارت بهداشت همگي بر مقابله و برخورد جدي با رواج پديده مذموم و زشت زيرميزي در بخش سلامت كشور تاكيد دارند اما بنا به دلايل گوناگون كه مهم‌ترين آنها، كمبود بازرس براي سركشي و نظارت بر مراكز درماني است، بعضا چنين اتفاقات ناخوشايندي رخ مي‌دهد كه منجر به تضييع حقوق بيماران و خدشه دار شدن جايگاه و منزلت پزشكان مي‌شود.
قائم‌مقام سازمان نظام پزشكي نیز ، نبود نظام منطقي ارجاع در كشور را از علل مهم ازدحام بيمار در برخي بيمارستان‌هاي دولتي عنوان كرد و استفاده از ظرفيت پزشكان تمام وقت جغرافيايي را از جمله اقدامات مؤثر در كاهش اين ازدحام دانست و گفت: اين در حالي است كه بسياري از اعضاي تمام وقت جغرافيايي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور از وضعيت معيشتي، مسكن، كارانه و غيره به‌شدت ناراضي هستند و همين امر سبب كاهش انگيزه براي فعاليت آنها مي‌شود.
دكتر زالي نوبت دهي‌هاي طولاني در بيمارستان‌هاي دولتي را ناشي از علل متفاوتي دانست و با بيان اينكه تنها برخي از بيمارستان‌هاي دولتي از نوبت‌دهي‌هاي طولاني برخوردارند، افزود: نوبت‌دهي‌هاي طولاني در مورد همه بيمارستان‌هاي آموزشي صدق نمي‌كند؛ چرا كه اكنون درصد اشغال تخت در مجموعه بيمارستان‌هاي دولتي كشور به‌طور متوسط حدود 60 درصد است و تخمين زده مي‌شود كه حدود 40 درصد تخت‌هاي دولتي و آموزشي كشور خالي باشد.
وي در اين باره ادامه داد: اقبال و توجه بيش از حد مردم به برخي بيمارستان‌هاي دولتي دلايل ويژه‌اي دارد كه به‌خود آن مراكز بازمي‌گردد؛ از جمله دلايل، آن است كه مركز درماني مربوطه از افراد متخصص خوشنام برخوردار باشد. همچنين ممكن است آن مركز يك مركز ارجاعي در كشور باشد و مراكز مختلف استان‌ها به دلايل مختلف تخصصي و فوق تخصصي بيماران‌شان را به آن بيمارستان خاص ارجاع دهند.
زالي ادامه داد: همچنين ممكن است يك خدمت فوق تخصصي در يك بيمارستان آموزشي به‌طور خاص ارائه شود كه اين خدمت در ساير مراكز استان‌ها در دسترس نباشد. در مجموع تا زماني كه اين خدمات گسترش كافي نيابند، ازدحام در اين بيمارستانها پابرجاست.
وي با اشاره به مطالعه‌اي در سال 85 در تهران بزرگ ادامه داد: براساس اين مطالعه ميداني، مشخص شد كه بالغ بر 65 درصد از مراجعات به بيمارستان‌هاي آموزشي برخي از نواحي تهران بزرگ، از مراكز استان‌هاي ديگر و شهرستان‌ها بوده است.
وي توسعه خدمات سرپايي در كشور را در كاهش ازدحام بيمار در برخي بيمارستان‌هاي دولتي مؤثر دانست و گفت: بسياري از خدمات حتي خدمات تخصصي و فوق تخصصي قابليت آن را دارند كه به‌صورت سرپايي و بدون نياز به اقامت در بيمارستان ارائه شوند.
زالي افزود: همچنين از آنجا كه بيشتر بيمارستان‌هاي تهران بيمارستان‌هاي عمومي هستند مي‌توان به اين سمت حركت كرد كه در آينده با تقسيم نيروهاي انساني تخصصي برخي از ظرفيت‌هاي بيمارستان‌هاي عمومي تهران به‌ويژه بيمارستان‌هاي بزرگ آموزشي را به سمت تخصصي شدن پيش برد.
بنابراين به‌نظر مي‌رسد اكنون نياز زيادي به بيمارستان‌هاي عمومي در سطح تهران نداريم و بيشتر به خدمات تخصصي و فوق‌تخصصي نياز است.قائم مقام سازمان نظام پزشكي راه‌اندازي درمانگاه‌هاي چند تخصصي در زمينه بيماري‌هاي مزمن در مراكز درماني دانشگاهي را از ديگر عوامل مؤثر در كاهش ازدحام بيمار در بيمارستان‌هاي دولتي عنوان كرد و به ايسنا گفت: اين امر با توجه به گسترش تخصص‌ها و فوق تخصص‌ها ازدحام را به‌طور منطقي كم مي‌كند و از طرف ديگر مشاركت جمعي پزشكي را فراهم مي‌آورد.
وي با بسيار پايين خواندن تعرفه‌هاي درمان بخش دولتي، خاطرنشان كرد: اين امر واقعيت تلخي است كه وجود دارد و هيچ‌گونه جذابيت اقتصادي به‌ويژه براي متخصصان و فوق‌تخصص‌ها ندارد.
علاوه بر پايين بودن تعرفه‌هاي درمان، يك عضو هيأت علمي براي انجام جراحي در يك بيمارستان آموزشي تنها 30 درصد از تعرفه را دريافت مي‌كند و 70 درصد تعرفه به متخصص مربوط تعلق نمي‌گيرد. علاوه بر آن، اين 30درصد هم با حدود 12 ماه تاخير به وي پرداخت مي‌شود.
منبع : همشهری آنلاین + مهر + ایسنا