پزشکانی که ترک قسم میکنند
چه شده که بعد از گذر یک تاریخ طولانی و افتخار آمیز طب اسلامی و ایرانی امروز گروهی از پزشکان این سرزمین ارزش‌های اخلاقی را زیر پا می‌گذارند و فقط به پول و منافع فکر میکنند، آیا وجدان‌های قسم خورده پزشکان به خوابی عمیق فرو رفته است؟
قدیم ترها دکتر را طبیب جسم و جان می‌دانستند و نه تنها دارویشان بلکه دست و نگاهشان برای جسم خسته بیماران حکم دوا داشت. هنوز یادمان نرفته بزرگان طبیبی که اسمشان جاودانه و درمانشان به مثابه معجزه‌ای ماندگار شد.
البته ناگفته نماند کم نیستند پزشکانی که هنوز به آئین گذشتگانشان برای بیمار دل می‌سوزانند و وقت گذاشتن برای بیمار خود را با پول بیشتر معاوضه نمی‌کنند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود 30 درصد بیماران به دلیل مشکلات جسمانی به پزشک مراجعه نمی‌کنند بلکه به دنبال انجام مشاوره و فردی امین هستند تا دستشان را به مهربانی بفشارد و با آنها کمی به گفت‌وگو بنشیند.
برا ساس آمار رسمی جهانی، مدت زمان متوسطی که یک پزشک متخصص باید برای هر بیمار صرف کند 15 دقیقه و برای پزشک عمومی 10 دقیقه است.
این درحالی است که به گفته کارشناسان سلامت، این زمان در مطب پزشکان ایرانی صرف نمی‌شود چرا که هزینه‌های بالای مطب، به آنها این اجازه را نمی‌دهد که روزانه کمتر از 16 بیمار را معاینه کنند.
اما خساراتی که به دلیل بی‌مهری پزشکان، متوجه بیماران می‌شود بسیار بالاست و طبق پرونده‌های موجود در هیئت های انتظامی سازمان نظام پزشکی، شکایات از این دست به قدری بالاست که حتی به خوبی به آنها رسیدگی نمی شود.
مهران.ش در بیان شکایتش از پزشک معالج می‌گوید: مدتی بود که درد بسیار شدیدی در ناحیه سر احساس می‌کردم و به دنبال پزشک حاذق و معروفی بودم تا خیالم از بابت تجویزش راحت باشد.بنابراین به تعریف دوستان و آشنایان، به مطب یکی از متخصصان معروف مغز و اعصاب رفتم و در کمال ناباوری پس از صرف زمان طولانی برای نوبت گرفتن، بدون اینکه حتی به من نگاه کند یکی دوتا سوال سریعاً پرسید و شروع به نوشتن کرد.هنگامی که نسخه را به دست من داد لبخندی زد و گفت بهتر باشید.همین!
مهدیه.ب بیمار دیگری است که به دلیل احساس درد در ناحیه پهلو به فوق متخصص کلیه و مجاری ادرار مراجعه کرد اما پزشک معالج در حالتی دست به سینه به گفته‌هایش گوش داده و بدون اینکه معاینات پایه و اولیه را انجام دهد مجموعه ای از آزمایش و سونوگرافی را تجویز کرد.آزمایش هایی که بسیار گران تمام شد.
متخصصان در هر ساعت 4 بیمار را معاینه کنند
ایرج خسرونیا، رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران درباره علت بی توجهی متخصصان در وقت گذاشتن برای بیماران می گوید: باید متخصصان در هر ساعت 4 بیمار را معاینه کنند به شرطی که مبلغ ویزیت به گونه‌ای باشد که با معاینه 3 تا 4 بیمار در هر ساعت هزینه زندگی آنها را پاسخگو باشد.
وی ادامه داد: در واقع درآمد ماهانه این متخصصان 4 میلیون تومان می‌شود که فقط اجاره‌بها و هزینه‌های مالیاتی مطبشان است بنابراین مقدار ویزیت و تعرفه بسیار کم است و پزشکان متخصص برای جبران این هزینه‌ها وقت کمتری برای بیماران در نظر می‌گیرند.
خسرونیا با بیان اینکه بسیاری از پزشکان رفتار مناسبی با بیماران دارند، گفت: بیماران احساس میکنند با یکبار نسخه‌پیچی درمان می‌شوند. گاهی هم متخصصان باسواد و ماهری را می‌بینیم که رابطه خوبی با بیماران برقرار نمی‌کنند و مطب خلوتی دارند. این پزشکان به دلیل عدم برقراری رابطه مناسب با بیماران موفق نیستند.
رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران افزود: بین 20 تا 30 درصد از بیمارانی که به پزشک متخصص مراجعه میکنند مشکل جسمانی ندارند بلکه به دنبال مشاوره و گفتاردرمانی هستند و به دنبال نقش پزشک به عنوان حکیم می‌گردند.
خسرونیا افزود: بنابراین پزشکان باید احترام بیمار را حفظ کرده و برای آنها وقت کافی در نظر بگیرند البته احترام متقابل میان پزشک و بیمار لازم است چرا که متأسفانه امروزه پزشکان احترام 35 سال پیش را ندارند که شاید به دلیل عدم رعایت مسائل اخلاقی از سوی برخی پزشکان باشد.
رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران تصریح کرد: برخی پزشکان سریع عصبانی می‌شوند و وقت کافی برای بیماران اختصاص نمی‌دهند اما نباید این خصوصیت را به تمام جامعه پزشکی تعمیم داد.
وی ضمن بیان این توصیه به پزشکان که زمان کافی برای معاینه و صحبت کردن بیماران در نظر بگیرند گفت: برخی از بیماران ساعت‌ها منتظر معاینه پزشک می‌مانند از شهرستان‌ها به تهران می‌آیند.جایز نیست که پزشک معالج فقط 5 دقیقه برایش وقت بگذارد.
خسرونیا طبق آمار جهانی اعلام کرد: در دنیا یک متخصص باید برای هر بیمار 15 دقیقه زمان صرف کند در حالی که در کشور ما به دلیل کافی نبودن درآمدها و واقعی نبودن سرانه درمان این کار انجام نمی‌شود.
سه تا سه تا بیمار می‌بینند
عباس.م نیز دراین باره می گوید:چند وقت پیش به مطب پزشکی مراجعه کردم که منشی آن، سه تا سه بیمار را به اتاق پزشک راهنمایی می کرد. بعد از گذشت یک ربع، نوبت دسته سه نفری ما شد.وارد اتاق شدیم با خودم فکر کردم شاید بیماری مشکل خصوصی داشته باشد.نفر اول در جریان معاینه شرح حال خود را بازگو کرد و بیمار دیگر در این وضعیت شروع به خندیدن کرد. از این وضعیت پیش آمده بسیار ناراحت شدم و پس از خروج از اتاق به منشی اعتراض کردم که شاید بیماری مشکل خصوصی داشته باشد و نتواند بازگو کند که منشی پزشک به راحتی گفت ما اینجا بیمار و حرفهای خصوصی نداریم.
تخلف در 5 درصد پزشکان عمومی
مسعود مسلمی‌فرد، نایب رئیس انجمن پزشکان عمومی در این رابطه گفت: هر پزشک عمومی برای هر بیمار 10 دقیقه باید زمان صرف کند اما با توجه به شناختی که از جامعه پزشکان عمومی وجود دارد گاهی کمتر از 5 درصد از آنها در مطب‌های خود 2 تا 3 بیمار را به صورت همزمان معاینه میکنند که این خلاف ادب و اخلاق پزشکی است و این رفتار از نظر قانونی نیز موجه نیست.
وی ادامه داد:پزشکان باید محرم اسرار بیمار خود باشند و با این حال بیمارانی که تمایل دارند مطالب خود را فقط با پزشک در میان بگذارند در این حالت دچار اضطراب شده و مشکلات خود را بیان نمی‌کنند.
مسلمی‌فرد گفت: گاهی در شرایط اضطرار ممکن است به دلیل نبود وقت کافی چند بیمار را همزمان معاینه کرد اما در شرایط عادی قانونی نیست و پزشکان باید برای بیماران حتماً وقت کافی در نظر بگیرند.
نائب رئیس انجمن پزشکان عمومی گفت:البته اکثریت پزشکان تقریباً بیش از زمان قانونی وقت می‌گذارند چرا که با توجه به شکایت‌های صورت گرفته از پزشکان و بازرسی‌های انجام شده مشخص شد که 95 درصد از پزشکان عمومی به درستی وقت می‌گذارند و با آنهایی که خلاف ادب رفتار میکنند برخورد قانونی شده است.
مسلمی فرد در مورد استاندارد جهانی معاینه پزشکان عمومی گفت: برای اینکه تعیین کنیم هر پزشک عمومی چه میزان وقت برای بیمار باید صرف کند به وضعیت متفاوت بیماران برمی‌گردد چرا که گاهی یک بیمار یک ساعت لازم دارد و دیگری با تشخیص سریع معاینه می‌شود.
وی افزود: با توجه به شرایط بیماری‌ها برای یک پزشک عمومی ویزیت حدود 6 بیمار در یک ساعت در نظر گرفته شده است در حالی که مطب پزشکان عمومی این حجم را نداشته و فقط در مراکز وابسته به تأمین اجتماعی آن را شاهد هستیم به طوری که در یک شیفت حتی بیش از 130 بیمار معاینه می‌شود اما در مطب‌های خصوصی حجم بیمار زیاد نیست.
مسلمی فرد اظهار کرد: با توجه به اینکه پزشکی کاری علمی است که با جسم و جان سرکار دارد بنابراین یکی از مسائلی که باعث اثربخشی در درمان می شود برقراری رابطه مناسب روحی و روانی پزشک با بیمار است و اگر به درستی انجام نشود پذیرش بیماری مشکل می‌شود چرا که خیلی از بیماران به پزشک مراجعه میکنند دارویی را می‌گیرند اما به دلیل عدم برقراری ارتباط و احساس و اینکه پزشک معالج به حرف‌هایش خوب گوش نداده و متوجه بیماری‌اش نشده است درمان را رها کرده و دارو را مصرف نمی‌کنند.
مسلمی‌فرد گفت: در مراکز درمانی یکی از مسائلی که باعث افزایش روند بهبودی می‌شود توجه پزشکان به خواسته‌های روحی بیماران است و از مشکلاتی که در بخش درمان وجود دارد عدم ارتباط روانی و توجه خاص پزشک با بیمار است.
وی افزود: این مسئله خسارت مالی سنگینی به سیستم وارد می‌کند چرا که هنگامی که بیمار 2 تا 3 بار به یک پزشک مراجعه می‌کند بار هزینه‌ای که به سیستم وارد می‌شود بسیار بالاست در حالی که می‌توان با یک رفتار درست و وقت گذاشتن برای بیمار آنها را کمتر کرد.
ثبت شکایات بالا از پزشکانی که وقت کافی نمی‌گذارند
محمدمهدی قیامت، دادیار انتظامی سازمان نظام پزشکی در زمینه عدم وقت‌گذاری پزشکان برای بیماران گفت: شکایات بسیاری موجود است اما سیکل معیوبی وجود دارد. از یک سو تعرفه‌ها واقعی نیست و از سوی دیگر بی‌تعهدی پزشکان باعث اعتراض و شکایت بیماران شده است.
وی افزود: با جود اینکه سرانه درمان پایین است اما پزشکان مجبور هستند 20 دقیقه برای بیمار خود وقت بگذارند.بنابراین به دلیل اینکه درآمد حاصله جوابگوی نیازهایشان نیست این کار را نمی‌کنند.
قیامت ادامه داد: ارزش خدمات پزشکان با توجه به خدمتی که ارائه می‌دهند پایین است و حتی از کشورهای همجوار نیز سرانه درمان پایین‌تر است به همین علت تعرفه‌های پزشکی را به حال خود رها کرده‌اند.
دادیار انتظامی سازمان نظام پزشکی اظهار کرد: متأسفانه گاهی حتی برخی پزشکان معروف 5 تا 5 بیمار را همزمان معاینه میکنند و کاری هم نمی‌توان کرد.
وی گفت: اگر پزشکان قبول کرده‌اند که با این تعرفه و ویزیت‌ها کار کنند باید تعهدات وجدانی خود را انجام دهند چرا که گاهی بیماران اسراری دارند که نمی‌خواهند فرد دیگری از آن باخبر شود.
قیامت با بیان اینکه شکایت بسیاری از پزشکان در مورد وقت ندادن کافی به بیماران وجود دارد افزود: با این وجود به صورت جدی به شکایات رسیدگی نمی‌شود و فقط در حد تذکر و صلح بین طرفین تمام می‌شود.
وی گفت: طبق قانون سازمان نظام پزشکی، پزشکان نیز ساعت کار دارند و طبق ساعات رسمی کار فقط 8 تا 10 ساعت در روز می‌توانند طبابت کنند اما گاهی شاهد فعالیت 17 تا 18 ساعته پزشکان در طول روز هستیم که این امر کیفیت کار را پایین آورده است.
دادیار انتظامی سازمان نظام پزشکی تصریح کرد: این پزشکان می‌خواهند هزینه‌های خود را جبران کنند و این در حالی است که درآمد اکثر پزشکان از سال گذشته تاکنون یک‌سوم شده است چرا که هزینه‌ها با دلار سنجیده می‌شود و درآمدها به ریال.
قیامت گفت: با این حال پزشکان قسم خورده‌اند و اگر نمی‌خواهند پای‌بند به تعهدات خود باشند به دنبال کار دیگری بروند.
وی افزود: وزارت بهداشت نظامنامه حقوق بیمار را در بیمارستانها نصب کرده است اما متأسفانه کسی آن را رعایت نمی‌کند و نظارتی هم انجام نمی‌شود. هنگامی که تعرفه مناسب نیست و به پزشکان فشار وارد شده در نتیجه پزشکان به تعهدات خود عمل نمی‌کنند.
-------------------------------
پایان