زندگی صنعتی، عامل فشارخون بالاست
متخصصان می‌گویند فشارخون بالا به علت شیوع سبک زندگی صنعتی است.
فشار خون نشانه‌ای از حیات است که بدون آن نمی‌توان زنده بودن آدمی را ثابت کرد. بالا یا پایین بودن این علامت جسمی، نشانه سلامت یا بیماری در افراد است.
دکتر محمدرضا محمدحسنی فوق‌تخصص قلب و عروق و استاد دانشگاه درباره این نشانه حیات گفت: بیشتر افراد فشار خون را عنوان یک بیماری می‌دانند درحالی‌که بدون فشار خون حیات وجود ندارد. عارضه پرفشاری خون که با دستگاه فشارسنج، سنجیده می‌شود، زمانی در افراد تشخیص داده می‌شود که فرد به‌صورت کامل استراحت کرده باشد، سیگار نکشیده باشد و غذای مناسبی خورده باشد. همچنین در چند روز متفاوت میزان فشار خون بیمار قرائت شود.
وقتی فشار خون بیمار برای پزشک مسجل شد درمان برای وی در ابتدا به‌صورت غیردارویی و با تغییر الگوی مصرف مواد غذایی، ورزش مداوم و کاهش استرس اعمال می‌شود و درصورتی که فشار خون بیمار بااین روش‌ها کاهش پیدا نکرد، با مصرف مادام العمر دارو بیماری کنترل می‌شود. تعداد اندک و نادری از افراد پس از ابتلا به عارضه فشار خون به‌صورت کامل درمان می‌شوند.
وی در مورد علت بروز عارضه فشار خون گفت: در بیش از 90درصد موارد بیماری علت مشخصی ندارد یا چندعلتی است. پیدا کردن علت برای این افراد غیرممکن و یا فوق‌العاده سخت است، بنابراین فرد همیشه باید دارو مصرف کند. هر فردی با هر سنی امکان مبتلا شدن به فشار خون را دارد. اگرچه اوج شیوع فشار خون در میانسالی 30تا 50سال است اما در سنین خیلی بالا و خیلی پایین نادر است و درصورت بروز در این سنین علت بروز بیماری کاملا قابل تشخیص است.
وی با اشاره به اینکه شیوع این بیماری از یک روند جهانی پیروی میکند گفت: در همه کشور‌ها 20درصد از افراد به این بیماری دچار می‌شوند. به ندرت می‌توان کسی را یافت که با این بیماری از نزدیک مواجه نباشد. فشار خون بالا هم خود عامل خطر است و هم می‌تواند عامل ایجاد خطر شود. فشار خون هم می‌تواند با خونریزی مغزی باعث مرگ شود و هم می‌تواند زمینه بیماریهای دیگر را فراهم کند.
این بیماری در اکثر موارد علامتی ندارد و به همین دلیل به آن قاتل خاموش می‌گویند. دکتر محمدرضا محمد حسنی در مورد تأثیرات این عارضه بر قلب گفت: بیماری فشار خون که با رژیم غذایی، چاقی، استرس و ژنتیک در ارتباط است بر چهار ارگان چشم، مغز، کلیه وقلب بیشترین تأثیر را می‌گذارد. فشار خون بالا بار کار قلب را بیشتر میکند و باعث ضخیم شدن دیواره‌های شریان‌های قلب می‌شود. وقتی قلب با فشار بیشتری خون را پمپاژ کند رگ‌ها بیشتر مسدود می‌شود در نتیجه قلب بزرگ‌تر می‌شود. خستگی و کاهش توان فیزیکی بیمار به دنبال فشار خون بالا بروز میکند. سکته قلبی شایع‌ترین عارضه فشار خون است.
وی زندگی در جامعه در حال صنعتی‌شدن را عامل تشدید بیماری فشار خون بالا عنوان کرد و گفت: براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت این بیماری تا سال 2020 رشد چشمگیری خواهد داشت. این بیماری اگرچه درمان سختی دارد ولی پیشگیری از ابتلا به آن بسیار آسان و ارزان قیمت است ؛ ضمن اینکه عوارض ناشی از آن هزینه‌های بسیاری را به بیماران تحمیل میکند.
دکتر بابک قرائی مقدم متخصص مغز و اعصاب در گفت‌وگو با همشهری درباره این بیماری گفت:
عوامل خطر ساز ایجاد‌کننده و تشدید‌کننده فشار خون مصرف نمک، چاقی، کم‌تحرکی، مصرف سیگار و الکل وعوامل ژنتیک است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که فشارسنج عدد 140روی 90 را نشان دهد. فشار پایین‌تر از 120روی 80 و بالاتر از 90روی 60 را فشار خون طبیعی درنظر می‌گیریم. افرادی که فشار خونشان بین 120روی 80 و 140 روی 90 باشد در منطقه خطر قرار دارند و بایستی مراقبت‌های ویژه برای آنها صورت بگیرد.
وی گفت: براساس تخمین‌های جهانی بهداشت حدود7.5میلیون نفر در سال بر اثر فشار خون می‌میرند. این بیماری به‌طور قطع عامل خطرساز برای بیماریهای قلبی، نارسایی‌های قلبی و حملات عروق مغزی است. کسی که فشار خون بالا داشته باشد و درمان را جدی نگیرد به‌طور حتم سن امید به زندگی در او پایین خواهد آمد.
وی در مورد تأثیر بیماری فشار خون بر مغز گفت: یکی از بیماری‌هایی که بر اثر فشار خون بالا خود را نشان می‌دهد حملات مغزی است که به دو حالت سکته‌های مغزی یا انسداد عروق مغز و خونریزی شریان‌های مغزی خود را نشان می‌دهد. در هر دوی این شرایط خطر مرگ افراد را تهدید میکند.
وی با اشاره به اینکه افرادی که فشار خون 140روی 80 و بالاتر دارند بایستی درمان را جدی بگیرند گفت: پرهیز غذایی شامل محدود کردن مصرف نمک و کاهش وزن، انجام روزانه ورزش و مصرف میوه راه‌حل اولیه است. درصورتی که فرد با این روش‌ها فشار خونش کنترل نشود بایستی به دارو روی بیاورد.
دقیق نبودن وسائل جدید اندازهگیری فشار خون
وسائل اندازهگیری خودکار فشار خون در حال جایگزین شدن با فشارسنجهای جیوه‌ای در مطب دکترها و درمانگاه‌ها هستند.
اما یک مقایسه سر به سر جدید از این دو شیوه اندازهگیری نشان می‌دهد که گونه‌های جدیدتر دستگاه‌های اندازهگیری فشار خون لزوما بهتر نیستند.- و حتی ممکن است نتوانند برخی از افراد مبتلا به فشار خون بالا که را نیاز به درمان دارند، تشخیص دهند.
به گزارش خبرگزاری رویترز رابرت کلونر و همکارانش در بیمارستان گود ساماریتان در لوس‌آنجلس می‌گویند به این وسائل خودکار جدید در مقایسه با فشارسنجهای جیوه‌ای به طور میانگین فشار خون را 2 شماره پایین‌تر نشان می‌دهند. و مهمتر اینکه این اختلاف اندازهگیری در افراد 65 ساله و بالاتر بیشتر بود.
در شیوه قدیمی "سمعی" از گوشی پزشکی و فشارسنج جیوه‌ای استفاده می‌شود. گوشی روی یک شریان در بازوی بیمار قرار داده می‌شود و دکتر یا پرستار هنگامی که صدای نبض بازمی‌گردد (فشار خون سیستولی) و بعد در حالی که هوای بازوبند دستگاه خالی می‌شود، خون به درون شریان باز می‌گردد، این صدا ناپدید می‌شود (فشار خون دیاستولی).
فشارسنج جیوه‌ای در هر یک از این زمان‌ها فشار خون را به میلی‌متر جیوه نشان می‌دهد.
دستگاه‌های فشارسنج جدیدتر خودکار اُسیلومتری، فشار خون دیاستولی و سیستولی بر اساس میانگین فشار خون شریانی محاسبه می‌شود. اندازهگیری اُسیلومتری فشار خون نیاز به مهارت کمتری نسبت به روش‌های قدیمی‌تر دارند، و ممکن است برای استفاده برای پرسنل تعلیم‌ندیده و برای نظارت خانگی بر فشار خون بوسیله بیماران مناسب باشند.
به گفته کلونر، دانشمندانی که داروهای ضدفشارخون را در کارآزمایی‌های بالینی به طور عمومی از شیوه قدیمی‌تر سمعی استفاده می‌کنند، اما "متاسفانه" فشارسنجهای جیوه‌ای دربسیاری از درمانگاه‌ها و مطب دکترها کنار گذاشته می‌شوند.
کلونر و همکارانش اندازهگیری سمعی و اُسیلومتری و سمعی را با وصل کردن هر دو دستگاه به یک بازوبند واحد اندازهگیری فشار خون و امکان اندازهگیری با هر دو روش بوسیله یک بیمار و در ضربان قلب مشابه، مورد مقایسه قرار دادند.
آنها 337 بیمار متوالی که که یک به دیدار دکتر قلب‌شان رفته بودند مورد آزمایش قرار دادند. فشار خون میانگین سیستولی (فشار خون بالا) در اندازهگیری با وسائل خودکار 131 بود در حالیکه میزان میانگین برای فشارسنج جیوه‌ای 133 بود. در مورد فشار خون دیاستولی (فشار خون پایین) این رقم‌ها به ترتیب 70 در مقابل 72 بود.
کلونر میگوید با اینکه 2 نمره تفاوت ممکن است زیاد به نظر نرسد، اما شواهد قویی وجود دارد که کاهش 2 نمره‌ای در فشار خون می‌تواند احتمال حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد.
او می‌افزاید نکته مهمتر این است که تفاوت میان این دو شیوه اندازهگیری در شماری از بیماران قابل‌توجه‌تر بود- و در معدودی از آنها این تفاوت "بسیار زیاد" است. برای مثال 7 درصد بیماران تفاوت 10 تا 15 میلی‌متر جیوه و در 4 درصد بیماران این تفاوت 15 تا 20 میلی‌متر جیوه بود؛ در 2 درصد بیماران هم تفاوت 20 میلی‌متر جیوه و بیشتر بود.
همچنین در حالیکه در 10 درصد بیماران کمتر از 65 سال میان اندازهگیری با این دو روش تفاوت وجود داشت، در بیماران بالای 85 سال، در 30 درصد موارد تفاوت مشاهده شد.
کلونر توصیه میکند که پزشکانی که از وسائل اُسیلومتری خودکار در مطب‌های‌شان استفاده می‌کنند، آنها را با فشارسنجهای جیوه‌ای مقایسه کنند تا از دقت اندازهگیری آنها مطمئن شوند. بیماران نیز باید رویکردهای متفاوت در اندازهگیری فشار خون را با دکترشان مورد بحث قرار دهند.
به گفته کلونر مهمترین چیز برای افرادی که فشار خونشان را در خانه اندازهگیری می‌کنند، این است که متوجه بالابودن فشار خونشان بشوند، و در صورت نیاز درمان شوند.
یک شیوه درمانی جدید برای فشار خون بالا در اروپا
اروپایی‌هایی که علیرغم مصرف چند دارو، باز هم فشار خون بالا دارند، اکنون گزینه درمانی جدیدی در اختیار دارند: استفاده از وسائلی که اعصاب در کلیه‌ها از کار می‌اندازند.
به گزارش رویترز این روش جدید به نام "عصب‌زدایی کلیوی" در اروپا مجوز دریافت کرده است و رشته‌ای از بررسی‌ها که استفاده عملی از آن را آزمایش کرده است، نتایج امیدوارکننده‌ای داشته است.
گروه‌‌هایی از پژوهشگران در آلمان، فرانسه و جمهوری چک در اجلاس سالانه جامعه کاردیولوژی اروپا اعلام کردند که این روش جدید برای طیفی از بیماران سودمند است و به نظر می‌رسد که در جوان‌کردن دوباره رگ‌های خونی پیرشده موثر باشد.
کلاس فرانتسن از بیمارستان دانشگاهی شلسویگ- هولشتاین دراین باره گفت: "این یافته‌ها بیانگر ان است که عصب‌زدایی کلیوی ممکن است چشمه جوانی برای رگ‌های خونی در بیمارانی باشد که دچار فشار خون بالای مقاوم به درمان هستند."
میلیون‌ها نفر دچار فشار خون بالا به درمان دارویی مقاومت نشان می‌دهند، و این وضعیت آنان را در معرض خطر حمله قلبی و سکته مغزی قرار می‌دهد.
در نتیجه چندین شرکت تکنولوژی پزشکی تشویق شده‌اند که برای تولید وسائلی برای درمان فشار خون بالا سرمایه‌‌گذاری کنند و تحلیل‌‌گران پیش‌بینی می‌کنند که درمانهای جدید به بازاری چندمیلیارد دلاری را ایجاد کنند
این وسائل جدید با ایجاد اسکارها (جوشگاه‌‌ها) ی کوچک در اعصاب کلیه‌ها فشار خون را کنترل می‌کنند؛ کلیه با فرستادن پیام‌هایی به مغز که می‌تواند باعث تنگ شدن عروق خونی شود، نقشی اساس در تنظیم فشار خون دارد.
این فرآیند ایجاد جوشگاه بوسیله سوند یا کاتتری انجام می‌شود که از طریق ران وارد شریان‌های کلیوی می‌شود.این کاتتر رشته‌های عصبی را تخریب میکند و به دنبال این عمل فشار خون کاهش پیدا میکند. تا به حال عوارض جانبی طولانی‌مدت نگران‌کننده‌ای در این روش درمانی مشاهده نشده است.
متخصصان قلب اروپایی که در شهر مونیخ گرد آمده بودند، گفتند که این تکنیک جدید بالقوه می‌تواند به درمان فشار خون را تغییر دهد و در آینده نه فقط برای افراد دچار اشکال مقاوم فشار خون بالا، بلکه برای دامنه گسترده‌تری از بیماران گزینه درمانی جدیدی در اختیار بگذارد.
دکتر گوردون توماسلی، متخصص قلب از دانشگاه جانز هاپکینز و رئیس انجمن قلب آمریکا در این باره میگوید: "این شیوه جدید ممکن است انقلابی در درمان فشار خون بالا ایجاد کند."
"در حال حاضر این شیوه برای فشار خون بالای مقاوم به کار می‌رود. اما حدس من این است که در پنج سال آینده، اگر بررسی‌ها همچنان نشان‌دهنده منافع آن باشند، این شیوه برای درمان فشار خون بالای کمتر مقاوم هم به کار خواهد رفت...در واقع از لحاظ نظری همه اشکال فشار خون بالا را می‌توان با این روش درمان کرد."
دکتر مایکل بوهم از بیمارستان دانشگاهی شهر سارلند آلمان گفت گرچه این روش گران‌قیمت است، به طوری که هر کاتتر مورد استفاده 3750 یورو خرج برمی‌دارد، تا به حال 12000 بیمار بوسیله این روش در اروپا، عمدتا در آلمان، درمان شده‌اند.
استفاده از فرکانس‌های رادیویی برای کاهش فشار خون
محققان یک راهبرد ساده و بدون نیاز به دارو برای تعدیل فشار خون بالا ارائه کرده‌اند که می‌تواند خطر بروز سکته مغزی و بیماریهای قلبی و کلیوی را کاهش دهد.
این درمان یک فرایند بسیار کم تهاجمی است و در آن عصب کلیوی مختل می‌شود. در این فرایند از گرمای ناشی از فرکانس رادیویی برای اختلال در ارتباط عصبی از مغز به کلیه و از کلیه به مغز استفاده می‌شود.
این فرایند می‌تواند فعالیت زیاد را در اعصاب سیستم سمپاتیک (عامل رایج فشار خون بالای مزمن) کاهش دهد.
دیوید براون محقق ارشد بیمارستان قلب بایلور پلانو آمریکا میگوید سیستم اعصاب سمپاتیک فشار خون را کنترل میکند و می‌تواند به دلیل استرس و مسایل روزمره فشار خون را بالا ببرد.
محققان این ابزار را آزمایش کردند تا دریابند آیا این شیوه می‌تواند سیستم اعصاب سمپاتیک را مختل کند و در نتیجه امکان توقف درمانهای ضد فشار خون بالا وجود دارد یا خیر.
محققان برای بررسی این ابزار، آزمایش‌هایی را بر روی افراد محدودی انجام دادند و دریافتند این فرایند ساده می‌تواند فشار خون بالا را به طور متوسط سه میلی متر جیوه کاهش دهد.
-------------------------------
پایان